Yayınlarımız
YATIRIM YOLUYLA İKÂMET PROGRAMI: GOLDEN VİSA
Av. Murat TEZCAN & Av. Hilal ŞAHAN
Golden Visa veya Altın Vize dediğimiz program, bir ülkede yatırım yoluyla vatandaşlık veya oturum izni alma imkânı sunan ve genellikle yabancı yatırımcıları çekmek ve ekonomik büyümeyi teşvik etmek amacıyla uygulanan özel bir programdır. Bir başka deyişle bireylerin ve aynı zamanda ailelerinin yabancı bir ülkenin ekonomisine yatırım yapmak suretiyle oturum izni elde ettikleri hatta gerekli şartlar sağlandığı takdirde bu bireylerin vatandaşlık da kazanabilmelerine imkân tanıyan bir tür yatırım yoluyla ikamet programı şeklinde tanımlayabiliriz.
Şartları ülkeden ülkeye değişiklik göstermekle birlikte çoğunlukla yatırım yoluyla veya nadiren de bağış yoluyla uygulanmaktadır. 2024 yılı için hâlihazırda 40 ülke golden vize imkânı sunuyor ancak en başlıcaları; İspanya, Portekiz veya Yunanistan’dır. En basit anlatımıyla golden vize almak için bir gayrimenkule veya devlet tahviline veya onaylanmış diğer yatırım araçlarına minimum tutarda yatırım yapmış olmak gerekmektedir. Örneğin bu tutar Yunanistan için en az 250.000 EUR, Portekiz ve İspanya için ise en az 500.000 Euro’dur.
İleride daha detaylı bir şekilde bahsedeceğiz ancak belirtmekte fayda vardır ki; golden vize almanın ülke içinde serbestçe seyahat etme fırsatı yanında aynı zamanda iş olanağı, sosyal hizmetlere erişim, eğitim, sağlık hizmeti ve vergi avantajlar gibi faydaları da bulanmaktadır. Avrupa'da en düşük minimum yatırım miktarına sahip olan ve dolayısıyla rahat başvuru imkânına sahip olan ve en yaygın görülen golden vize programı güncel olarak Yunanistan'a yönelik olduğundan başvuru şartlarına ve hukuki sürecine ilişkin olarak bu hususa ait daha detaylı bilgilere değineceğiz.
Yunanistan Golden Vize İçin Başvuru Şartları:
Yunanistan'a golden vize 2013 yılında başlatılan bir program olup en temel şartı değeri en az 250.000 EUR olan bir gayrimenkul yatırımda bulunmaktır. Bu rakamların, 2024 yılı içerisinde 800.000,00 Euro’ya kadar ulaşması beklenmektedir. Bu gayrimenkul, konut veya ticari nitelikte olabilir ve yatırımcının tercihine göre seçilebilir. Ayrıca, birden fazla gayrimenkul edinerek toplamda 250.000 Euro’ya ulaşmak da mümkündür. Bu gayrimenkuller, tüm Yunanistan genelinde bulunabilir ve farklı lokasyonlarda olabilir. Ancak belirtmekte fayda vardır ki istisna olarak Atina merkez ile bazı Yunan Adaları’nda mülk yatırımının asgari 500.000 EUR olup yatırımın tek bir mülke yapılması gerekmektedir. Bunun karşılığında Yunanistan'da 5 yıllık oturum izni sağlanmaktadır. Bu şartın yanında başvurucuda bulunması gereken diğer esaslı şartlar ise:
- Başvuru sahibi AB/AEA üyesi olmayan bir ülke vatandaşı olmalıdır.
- Başvuru sahibi 18 yaşının üzerinde ve sağlıklı olmalıdır.
- Sağlık sigortası olmalıdır.
- Temiz bir adli sicili bulunmalıdır.
- Yatırım yapılan gayrimenkulün tüm oturma izni süresi boyunca elde tutulması gerekmektedir. Zira taşınmazın devredildiği veya yeniden satıldığı durumlarda, yatırımcı oturma iznini kaybeder. Ancak gayrimenkulün oturum izni zarar görmeksizin airbnb veya normal yolla kiraya verilmesi mümkündür.
Dikkat edilmesi gereken diğer nokta da başvurucunu gayrimenkul yatırımını yapabilmesi için parasının yurt dışına aktarılabiliyor olmasının yanında söz konusu paranın kaynağının belirli ve takip edilebiliyor olması da gerekmektedir. Yunanistan golden vizesi için yatırım seçenekleri temel olarak gayrimenkul satın alımını içermektedir ancak yatırımcılar 400.000 EUR'a kadar devlet tahvili satın alarak veya benzer bir tutarı Yunan bankalarına yatırarak veya uzun dönem (10 yıl) kiralama yoluyla da programa katılabilirler. Birden fazla mülk satın alarak toplamda en az 250.000 Euro tutarında yatırım yapmak da mümkün.
Yatırım Türlerine Göre Gerekli Koşullar:
Yatırımın türüne göre gerekli koşullar da değişmektedir. Örneğin; gayrimenkul satın alma yoluyla golden visa hakkı kazanılmışsa gayrimenkulün mülkiyeti başvurana ait olmalıdır. Ancak, gayrimenkul sahibi yatırımcılar mülklerini başkalarına kiralama hakkını haizdirler. Bir başka seçenek ise inşaat şirketleriyle sözleşme yapmak suretiyle toplam değeri en az 250.000 EUR olması koşuluyla arazi yatırımı yapılması mümkündür. Veya bir diğer seçenek olarak gayrimenkul, bir tüzel kişilik aracılığıyla edinilmişse başvuru sahibinin şirket hisselerinin tamamına sahip olması gerekir ya da bir konaklama tesisi kiralama sözleşmesi imzalanmış ise; sözleşme minimum 10 yıllık bir süreyi ve 250.000 EUR kira tutarını kapsamalıdır.
Öncelikle Yunanistan’da yaşamayan kişiler için vergi numarası alınmalı ve Yunanistan’da bir banka hesabı açılarak sürece başlanmalıdır. Daha sonrasında gerekli belgelerle birlikte başvuru Yunanistan konsolosluğuna veya görevli vize ofisleri aracılıyla yürütülmektedir. Başvurunun değerlendirilmesi süreci genellikle birkaç ay sürebildiğini belirterek bu adımda bir temsilci/avukatla çalışmakta fayda olduğunu belirtelim. Avukata/temsilciye özel vekâletname vererek bu işlerin vekil aracılığıyla da yürütülmesi sağlanabilmektedir.
Bahsedilen tüm bu şartların yerine getirilmesi durumunda oturma izni, her beş yılda bir yenilenerek ömür boyu oturum hakkı sağlanabilmektedir. Her beş yılın sonunda yenileme yapabilmek için az önce bahsedilen şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla dikkat edilmesi gereken nokta oturum izni süresi bitmiş kişilerin Yunanistan'daki yatırım tutarları 250.000 EUR altına düşmediği durumda oturum izinleri yenilenebilecektir. Yatırımcının ülkede bulunma zorunluluğu yoktur ancak oturum iznine sahip olan kişiler 7 yıl boyunca 183 günden fazla Yunanistan'da ikamet etmesi durumunda Yunanistan vatandaşlığına başvurma hakkı kazanmaktadır.
Golden Vize Edinmenin Sağladığı İmkânlar:
Golden vize uygulaması bulunan ülkelerde sağlanan imkânlar farklılık gösterebilmekle birlikte, Yunanistan Golden vize programının çalışma hakkı sağlamamasına karşın aile birleşmesine olanak tanımaktadır. Ayrıca Yunanistan golden vize kalış süresi hakkında herhangi bir sınırlama engeli oluşturmadan sağlık ve eğitim yardımlarıyla birlikte gelmekte ve bakmakla yükümlü olunan aile üyelerine de başvuranın sahip olacağı imkânlar sağlanmaktadır. Özellikle aile birleşmesi Yunanistan açısından geniş anlamda değerlendirilebilmekle birlikte başvuranın çocukları dışında ebeveynleri ve eşinin anne babasının da başka bir gereklilik olmaksızın golden vize alabilecekleri anlamına gelmektedir.
Çifte Vergilendirme Anlaşması:
Aslında vergilendirmenin golden vize ile çok az ilgisi vardır. Zira golden vize almak yatırımcıyı bu ülkelerin hiçbirinde otomatik olarak vergi mükellefi yapmaz. Çifte vergilendirme dediğimiz durum; vergiye tabii bir gelirin biden fazla ülkede vergi konusu olması, aynı gelirin hem elde edildiği ülkede hem de geliri elde edenin mukim olduğu yerde vergilendirmesi anlamına gelmektedir. Ancak Türkiye ve Yunanistan arasına bulunan Çifte Vergilendirme Anlaşması sayesinde sadece elde dilen gelir üzerinden vergi ödeme yükümlülüğü oluşmaktadır.
Dolayısıyla bu ülkelerde vergi mükellefi olunmadığı sürece, yalnızca ev sahibi ülkede elde edilen gelir üzerinde bir vergi yükümlülüğü doğacağından yabancı gelir üzerinde herhangi bir vergi yükümlülüğü bulunmamaktadır. Vergi avantajları arasında en önemlisi, Yunanistan’da mülk sahibi olan yatırımcıların düşük vergi oranlarına tabi tutulmasıdır. Ayrıca, bazı vergi muafiyetleri ve vergi muaf tutma avantajları da bulunmaktadır. Bu avantajlar, yabancı yatırımcıların Yunanistan’da mülk edinme ve ikamet etme konusunda cazip hale gelmesini sağlamaktadır.
İlgili içeriğin video anlatımı aşağıdadır.
https://www.youtube.com/watch?v=66Qq6DCVycw&t=166s